Блог

     Са береда КцIар шегьерда ГьапIитI тIвар алай са кас яшамиш жезвай. УьцIвей кIвале ялгъуздаказ уьмуьр гьалзавай ам эрекьни чехир хъваз акатай чкадал ксудай. Вергерини эчIелри элкъуьрна кьунвай адан салахъ фадлай усун кумачир. Гъен гатуз руквада, зулуз хурхада жедай. Аялри и касдиз къван гудай, чIехибуруз ам такIандай. Усал, вижесуз, къеркъетI инсанрикай гаф кватайла адаз “ГьапIитI” лугьудай садбуру.

     ГьапIитIан халисан тIвар вуж тиртIа гзафбуруз чидачир, чидайбуруни ам рикIелай ракъурнавай жеди. Явакъанвиливди къар гарув гузвай, кьилиз сер янвай рехи касдин тIвар гьа вичиз кутугайди тир.

     Ингье хурх авай бязи куьчеяр акурла, ГьапIитI рикIел хкведа зи. Гьадан къеркъетIвилив гекъигда за и куьчеяр. Гилан гьапIитIар лагьайтIа, керкиди хьиз жувахъ ялдайбур я. Абурун кIвалер гуьнгуьна ава, къаварал дуьньядин вири каналар кьадай антеннаяр ала. Пуд юкI алай паруяр хкажнава и ксари. Анжах варарай къецик экъечIайла хъуртал алай хьиз жеда ваз. Паруяр вергерини цацари, рекьер хурхади кьунва.

     И мукьвара КцIарин цIийи магьлейрикай сада машин хурхада акIана чи. ЦIийи лагьайла, цIуд йис кьван я ина кIвалер эцигна инсанар яшамиш жез. ЦIийи кIвалер къвердавай артух жезва, амма рехъ гьа рехъ я. Мектебдиз физвай аялар хурхада гьатнавай. Куьчедай тIуз физвай дишегьлийринни итимрин кIвачин къапар акурла инсандин рикI тIар жедай.

     - Чун авай гьалар аквазва ман квез, - лагьана чун илифарнавай миресди.

     - Эхь, аквазва, - лагьана чна.

     - Иниз куьч хьайи йикъалай гьа ихьтин азиятдик ква чун. Рекье къван ва я чиргъ тван садан рикIелни къвезвач. Са кIвачин къапари пуд вацрани таб гузвач.

     Къвалавай шуршур къачуз авахьзавай КцIар вацIуз вил вегьена за. ЧIехи, гъвечIи къванеривди ацIанвай вацIун кьер. ЯтIани 10 йис я хурх тIушуниз зи ватанэгьлийри. Эхирни хъел акатна захъ.

     - Куьне и кардиз гьикI таб гузва? - лагьана за. - Квевай мел авуна жуван такьатралди и рекье къван тваз жезвачни?

     - Эгь, гила жемятар мелерив эгечIзамайди яни? - лагьана  чи гафарикай хуш авачиз миресди.

     - Ви хизанда 6 кас ава. Квевай жуван кIвалин гъен хьайитIани гуьнгуьна хутаз жезвачни? Са гьафте вахт серфна зегьмет чIугунайтIа, цIуд йисан къене куьн хурхадани жечир. Къуншийрини чешне къачуна и кардик кьил кутадай.

     Зи рикIел чи мелер хтана. Инлай вилик лезгийри кIвалер эцигдайла, цанар цадайла, гад гатадайла, саларинни багъларин магьсулар кIватIдайла, са гафуналди, залан кIвалахар кьилиз акьуддайла къуншийри, мукьва-кьилийри кIапал-кIапал кIватI хьана мелер ийидай. И мелерикай виридалайни рикIел аламукьдайди рекье къван тван тир. Жемят гьукуматдал вил алаз акъваздачир. Арабайралди, фургъунралди, чпихъ мумкинвилер авай ксари машинралди вацIай къванер ялдай. УстIарвилин алакьунар авайбуру къванер рекье твадай. Са шумуд юкьуз зегьмет чIугур элдин рехъ авадан жедай. Чи са кьадар хуьрера икI къван тунвай рекьер исятдани ама. Им михьивални я, медениятни.

     Зи рикIел Европадин бязи уьлквеяр, гьанин хуьрерни хтана. Цанрин кьерехрай тIуз физвай рекьерни кваз асфальтдин рекьер я анра. Чпин кIвалихъ хьиз, магьледихъни, хуьруьхъни ялда а инсанри.

     Са береда лезгиярни гьа икI тир. Гила дегиш хьанва абур. Чахъ гьапIитIар пара хьанва. Пакагьан югъ фикир тийидай, анжах танни хук фикирдайбур фад-фад дуьшуьш жезва чал.

     КцIарин са бязи чкIанвай куьчейрай тIуз фидайла пагь атIузва зи. Дуьньядин гьар са пипIе чIехи мелер кьиле физвай, вири абадвилерихъни михьивилерихъ гелкъвезвай гилан аямда КцIара са бязибур дуьньядикай хабарсуздаказ яшамиш жезва. Вири вилик фидайла, абур кьулухъ физва. Гьа и крарикай фагьумдайла ГьапIитI рикIел хкведа зи...

 

•